نخستین نشست مطبوعاتی سازمان حفاظت محیط‌زیست روز گذشته با موضوع مقابله با گردوغبار برگزار شد تا نشان دهد که مقابله با این پدیده یکی از اولویت‌های سازمان محیط‌زیست است. ضیاءالدین شعاعی که بهمن‌ماه گذشته با حکم ابتکار مدیر ملی مقابله با گردوغبار شد در جمع خبرنگاران گفت که دولت توجه ویژه‌ای به معضلات محیط‌زیست دارد و براساس برنامه‌ریزی‌های مدون پیگیر حل مشکلات محیط‌زیستی ازجمله مقابله با پدیده گردوغبار است.
مردم با ریزگردها کنار بیایند
این مدیر تازه منصوب شده با اشاره به اینکه ریزگردها از سال 80 تا امروز مهمان ما بوده‌اند می‌گوید که طی این 13سال، تعداد وقوع این پدیده 15برابر بیشتر شده است. به گفته وی، ریزگردها حالا حالاها مهمان مردم ایران خواهند بود و معلوم هم نیست چه زمانی می‌توان این پدیده را مهار کرد. بر همین اساس، مردم باید تلاش کنند طوری با این پدیده کنار بیایند که سلامت‌شان به خطر نیفتد. تلاش ما هم در دفتر مقابله با پدیده گردوغبار، آماده کردن مردم برای زندگی کردن با این پدیده است با همین رویکرد، اولویت ما مقابله با اثرات گردوغبار است نه با پدیده گردوغبار.
شعاعی می‌گوید که حرکت شن‌ها و پدیده گردوغبار پیش از این هم وجود داشته اما آنچه امروز کشور ما با آن درگیر است بحث طوفان گرد وغباری است که منشا جدیدی دارد و گستره آن بسیاری از شهرها حتی تهران را دربرمی گیرد و گاه باعث تعطیلی پایتخت هم می‌شود. او سپس آمارهای متفاوتی به‌دست می‌دهد. به گفته وی، حداکثر 15 تا 20درصد ریزگردها منشا داخلی و 80تا 85درصد منشا خارجی دارند ضمن آنکه 16استان کشور درگیر پدیده گردوغبار هستند منشا این گردوغبار هم کشور اردن است که سوریه را در می‌نوردد و از غرب وارد عراق می‌شود و سپس به آسمان کشورما راه می‌یابد.
بین‌النهرین منشأ اصلی ریزگردها
شعاعی مدیریت غلط منابع آبی در کشورهای همجوار را عامل خشک‌شدن منطقه بین النهرین و تالاب‌های آن در عراق عنوان کرد و گفت که با خشک شدن این منطقه که منبع عظیمی از خاک‌های رسی است، گردوغبار آمیخته به ذرات رسی در مسیر بادهای همیشگی قرار گرفته و دامنگیر کشور ما شده است. او در توضیح این مطلب می‌گوید که بین‌النهرین به‌دلیل خشک شدن به یک منبع عظیم خاک رسی تبدیل شده که ذرات آن تا چند هزار متر بالا می‌رود و شعاع گسترده‌ای به ابعاد 4هزار کیلومتر را دربر می‌گیرد. علاوه براین، شعاعی 13سال خشکسالی پی در پی را عاملی مؤثر در بروز پدیده گردو غبار عنوان می‌کند.
از نظر مدیر ملی مقابله با پدیده گردوغبار، مدیریت غلط منابع آب، کنترل آب در سرشاخه‌های دجله و فرات، خشک شدن 90درصد بین‌النهرین، رهاشدن اراضی کشاورزی در این منطقه و سرانجام خشک شدن سدهای داخلی دست به‌دست هم داده و بر معضل گردوغبار دامن زده است. به گفته شعاعی امسال شدت ریزگردها کمتر از پارسال است زیرا در منطقه‌ای از عراق که منشا ریزگردهاست نزولات جوی 73درصد افزایش داشته که پیامد آن کاهش روزهای وقوع و کاهش شدت ریزگردهاست.
شعاعی در ادامه، راهکارهای مقابله با پدیده گردوغبار را ذیل 3بخش دسته‌بندی کرد. او نخست، راهکار میان‌مدت و بلندمدت در کشورهایی که منشا ریزگرد هستند را برای مقابله با ریزگردها ضروری دانست. آگاه‌سازی مسئولان کشور در 2سطح مدیران کلان و مدیران میانی راهکار دومی بود که وی به آن اشاره کرد و سرانجام از اطلاع‌رسانی برای عموم مردم سخن به میان آورد که طی آن قرار است با تهیه بروشور و سایر وسایل اطلاع‌رسانی به مردم گفته شود که حالا حالاها این پدیده مهمان آنهاست و باید شیوه‌هایی را به‌کار بگیریم که سلامت مان به خطر نیفتد.
مدیر ملی مقابله با پدیده گردوغبار خبرهای دیگری هم داشت. او گفت که دفتر مقابله با پدیده گردو غبار امسال برنامه سند ملی کنترل پدیده گردوغبار را با هدف تعیین برنامه‌های درون مرزی و برون‌مرزی دولت تدوین می‌کند. در کنار آن، سیستم پایش گردوغبار در 6ماهه نخست امسال دراستان‌ها نصب و فعال می‌شود.
شعاعی با تأکید بر مقابله با اثرات پدیده گردوغبار، تشویق بخش صنعت به تولید ماسک‌های ارزان قیمت و تولید درو پنجره برای جلوگیری از ورود گرد وغبار به درون خانه‌ها را به‌عنوان شاخصی معرفی کرد که دفتر مقابله با پدیده گرد وغبار آن را پیگیری می‌کند. در عین حال درباره چگونگی مقابله با پدیده گردوغبار هم تصریح کرد: مادامی که حقابه دجله وفرات و بین‌النهرین تأمین نشود مشکل ریزگردها تداوم خواهد داشت. به گفته وی در حال حاضر، ترکیه مانع ورود 30میلیارد مترمکعب آب دجله و فرات شده است.
مرجع خبر: روزنامه همشهری تاریخ انتشار 1393/01/20