بیمارستان
اگر بخواهیم تاریخچه عفونت های بیمارستانی را بررسی کنیم، به قرن 18 بر می خوریم، زمانی که ساختمان بیمارستانها شکل گرفت، در آن زمان بیماران با بیماریهای مختلف در یک بخش بستری می‌شدند و بنابراین تجمع اینگونه بیماران، خود عامل انتقال یک بیماری از یک فرد به فرد دیگر بود. در نیمه قرن 18 این مسئله روشن شد که بیمارستان ها به دلیل انتشار میکروارگانیسم ها خود عامل شیوع بیماری های گوناگون هستند در این میان تکنیک های ایزولاسیون و استفاده از آنتی سپتیک ها کشف شد.
جوزف لیستر یکی از پیشگامان کنترل عفونتهای بیمارستانی در آن زمان گفت:
شما باید با چشم عقلتان، عفونتهای مزاحم را ببینید، به همان راحتی که با چشم خودتان، سایر عفونتها را می‌بینید و اگر شما اینگونه عفونتها را با چشم عقلتان ببینید، آنگاه شما بطور صحیح می توانید، یک دفاعی را در مقابل نفوذ آنها ایجاد کنید.
این بود که در قرن بیستم ما یاد گرفیتم اینگونه عفونتها را با چشم عقلمان ببینیم. همانطور که جوزف لیستر گفت شناخت ما باعث شده که ما اینگونه عفونتهای متقاطع را کاهش دهیم و در مقابل آنها دفاعی را ایجاد کنیم.
امروزه ما انقلاب آنتی بیوتیک ها را داریم، آنتی بیوتیک های زیادی را می‌شناسیم که در واقع راه دیگر مبارزه با اینگونه عفونتها، استفاده از آنتی بیوتیک هاست. اما مصرف بالای آنتی بیوتیکها نشان داده است که دفاع ما کاهش یافته است و مسئله انتشار عفونت هنوز مطرح است و به دلیل وجود مقاومت آنتی بیوتیک ها، بیمارستانهای ما هنوز به عنوان یک منبع عفونت های غیر قابل کنترل هستند.
عفونتهایی هستند که بیمار در طی مدت بستری شدن در بیمارستان کسب می‌کند. در این میان میکروب ممکن است از بیمار دیگری منتقل شده باشد و یا از هوا و وسایل آلوده بیمارستان به او سرایت کرده باشد.
جنبه های اساسی کنترل عفونت های بیمارستانی:
- جلوگیری از ابتلای بیماران بستری در بیمارستان به عفونت های مزاحم دیگر.
- کاهش مصرف آنتی بیوتیک ها علی‌الخصوص آنتی بیوتیک های وسیع الطیف.
- حفظ سلامت پرسنل
- جلوگیری از هزینه های اضافی برای بیمارستان و جامعه و ضررهای اقتصادی به بیمار.
وجود قارچها و باکتریهای مختلف در هوای بیمارستان تصفیه و تهویه هوا را ضروری می نماید. ”این جمله قسمتی از مقاله علمی چاپ شده دکتر علیرضا عبداللهی، متخصص پاتالوژی، دپارتمان پاتالوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در خصوص همزمانی عفونت های بیمارستانی با میکروب های هوای بخش های مجتمع بیمارستانی امام خمینی میباشد.
قسمتی از مقاله ایشان در خصوص لزوم دستگاه‌های تصفیه هوا در بیمارستانها در ذیل می آید:
"دراین مطالعات عوامل مختلفی همچون روش های نامناسب استریلیزاسیون، سیستم نامناسب تصفیه هوا و نامناسب بودن درب ها وپنجره ها را سبب آلودگی قارچی دانسته و می توان به این علل استفاده از دستگاه های بخور مرطوب که در مورد آن اختلاف نظر است و رفت و آمد زیاد در بخش های بستری در کشور ما درساعات ملاقات را اضافه کرد".
"در مطالعه حاضر بخش پیوند مغزاستخوان کمترین آلودگی قارچی و میکروبی را داشت که دلیل آن استفاده از دستگاه های تصفیه هوا دراین بخش بود".
"بخش مراقبت های ویژه بیشترین آلودگی را داشت؛ این بخش فاقد دستگاه های تصفیه هوا بود ".
باتوجه به نتایج این مطالعه مدیران بیمارستان ها باید توجه بیشتری به روش ها واستفاده ازتجهیزات استرایلیزاسیون و تصفیه هوای بیمارستان ها بکنند و این امر باید درساخت بیمارستان های جدید مد نظر باشد. با کنترل و کاهش میزان این آلودگی می توان سبب کاهش میزان عفونت های بیمارستانی و مرگ و میر ناشی از آن شد.